………………………………………………. Μάρκος Αργεντάριος [ ~ 1ος αιώνας μ.Χ.]
.
IN BED THE KISS – TOULOUSE LAUTREC [η εικονα από εδώ]
Το επίγραμμα είναι είναι λογοτεχνικό είδος υπερχιλιετούς διάρκειας. Πρόκειται για σύντομα και ευσύνοπτα έμμετρα κείμενα, που αρχικά βρίσκονταν χαραγμένα πάνω σε μια σκληρή επιφάνεια. Στην αρχαϊκή περίοδο τα επιγράμματα ήταν είτε επιτύμβια, δίνοντας πληροφορίες σχετικά με το νεκρό, είτε αναθηματικά, με σκοπό να ονομάσουν τον αναθέτη ή την τιμώμενη θεότητα. Με την πάροδο του χρόνου ωστόσο απόκτησαν ποικίλο περιεχόμενο και μπορουσαν να είναι ερωτικά, να αφορουν έργα τέχνης, να ειναι ακόμη και σκωπτικά.
.
Ως αγουρίδα μού ειπες όχι, ώριμη ρώγα ούτε που σε ειδα, τουλάχιστον μη μου αρνηθεις μια γευση από σταφίδα. . Όμφαξ ουκ επένευσας.ότ’ ής σταφυλή,παρεπέμψω.μή φθονέσης δούναι κάν βραχύ τής σταφίδος.. . ……………………………………………………….. . ..Ανώνυμος .
"Επιτύμβιο" του Γ. Μοραλη
Ο σκοπός κι ο προορισμός του επιγραμματος προσδιόρισε τη μορφή του και το καθόρισε στα βασικά του στοιχεία από πολύ νωρίς. Αφου θα χαρασόταν σε περιορισμενη επιφάνεια, πολύ συχνά μικρή, έπρεπε να ειναι σύντομο. Τα περισσότερα δεν ξεπερνούσαν του 6 στίχους. Σε αυτό το συντομο μέγεθος έπρεπε να ειναι και περιεκτικό. Ο δημιουργός του συνεπώς έπρεπε να ειναι δεξιοτέχνης. Αναλογα μάλιστα το είδος του επιγράμματος αλλαζε και το μέτρο στο οποίο ήταν γραμμένο. Πολύ σύντομα αυτή η απαιτητική κατηγορία της ποίησης απόκτησε ιδιαίτερη λάμψη, και μετατράπηκε σε πεδίο επίδειξης της ικανότητας των ποιητών. Με τον καιρό το χαραγμα κατέληξε να ειναι «επώνυμο», να φέρει δηλαδή και να διασώζει το όνομα του δημιουργού του, και καποιες φορές [λιγες ειναι η αλήθεια] και μέσα στο ίδιο το κείμενο. Σιγά σιγά το είδος απέκτησε αναγνωρίσιμους εκφραστικούς τρόπους, τυπικές εκφράσεις, ξεχωριστά θεματικά στοιχεία και μοτίβα από τα άλλα είδη της ποίησης [όπως το επος, η ελεγεία, κ.α].
Στα ελληνιστικά πια χρόνια το επίγραμμα εχει αυτονομηθεί και διακριθεί τόσο πολύ ως ποιητικό είδος, που «κατεβαίνει» από την χαραγμενη επιφάνεια και αποκτά προφορική μορφή. Η πορεία που έχει διανυσει μέσα στους αιώνες ειναι μεγαλη. Απο την χρησιμότητά του ως επιτυμβιας απλής πληροφορίας, καταλήγει να ειναι μια φιλοσοφική, λογοτεχνική και αισθητική [αυτ]αξία. Από τον 4ο αιώνα π.Χ. διαμορφώνονται οι πρωτες συλλογές. Από κει και πέρα τα επιγράμματα θα γράφονται, θα καταγράφονται και θα ανθολογούνται χωρίς ποτέ να γνωρίσουν την πέτρα, το μαρμαρο ή το κεραμικό.
.
Λουζόταν η ασημόποδη παρθένα και τα ωριμα μήλα των απαλότατων μαστών της τη δροσιά ρουφούσαν. Κι οι ολοστρόγγυλοι γλουτοί της σε άμιλλα κυκλοδρομούσαν, καθώς το δερμα, σαν νερό καθάριο, αναρριγούσε. Και τεντωμένο το ένα χέρι της έσκεπε τα καμπύλα του Ευρώτα της -όχι ολον, μόνο όσον μπορούσε. . Παρθένος αργυρόπεζος ελούετο,χρύσεα μαζώνχρωτί γαλακτοπαγεί μήλα διαινομένη.
πυγαί δ’ αλλήλαις περιηγέες ειλίσσοντο,
ύδατος υγροτέρω χρωτί σαλευόμεναι.
τόν δ’ υπεροιδαίνοντα κατέσκεπε πεπταμένη χείρ
ουχ όλον Ευρώταν,αλλ’ όσον ηδύνατο. . ………………………. ….Ρουφίνος [~ 2ος αιώνας π.Χ.] .
. (περισσότερα…)
ΚΕΛΑΗΔΙΣΜΑΤΑ 