22 Μάη 1963. Ο βουλευτής της ΕΔΑ Γρηγόρης Λαμπράκης πέφτει στη διασταύρωση των οδών Ερμού και Βενιζέλου, θανάσιμα χτυπημένος από το τρίκυκλο του Κοτζαμάνη και το λοστό του Εμμανουηλίδη. Επέστρεφε πεζός στο ξενοδοχείο του μετά από ομιλία σε εκδήλωση για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Ξεψυχά στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ στις 27. Την ίδια τύχη παραλίγο να έχει και ο βουλευτής Καβάλας της ΕΔΑ, Γιώργης Τσαρουχάς, ο οποίος πέφτει κι αυτός θύμα επίθεσης από παρακρατικούς εκεί κοντά. Το έργο των φονιάδων θα ολοκληρωθεί πέντε χρόνια μετά στα γραφεία της ΚΥΠ.
Δέκατο τέταρτο παιδί φτωχής αγροτικής οικογένειας από την Κερασίτσα Αρκαδίας, βαλκανιονίκης, γιατρός και υφηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ανεξάρτητος βουλευτής Πειραιά συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ. Ηγετική προσωπικότητα στο κίνημα για την ειρήνη.
Ένα μήνα πριν τη δολοφονία του (21 Απριλίου – σατανική σύμπτωση!), ο Λαμπράκης ηγείται πορείας για την ειρήνη από το Μαραθώνα προς την Αθήνα, παρά την απαγόρευση της αστυνομίας επί κυβέρνησης Καραμανλή (του “εθνάρχη” και 4ου “μεγάλου Έλληνα”). Η φωτογραφία του Λαμπράκη με το πανώ που γράφει “ΕΛΛΑΣ” με το σύμβολο της ειρήνης δίπλα κάνει το γύρο του κόσμου.
Λίγες μέρες μετά, ο Λαμπράκης συμμετέχει σε πορεία διαμαρτυρίας στο Λονδίνο υπέρ της αποφυλάκισης πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα. Στην διαμαρτυρία συμμετέχει και η Μπέττυ Αμπατιέλου, σύζυγος του φυλακισμένου συνδικαλιστή Αντώνη Αμπατιέλου. Η Αμπατιέλου φτάνει μέχρι να χαστουκίσει τη βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία επίσης βρίσκεται στην Αγγλία προσκεκλημένη σε γάμους της βασιλικής οικογένειας. Η “Φρίκη” αγανακτισμένη λέγεται ότι εκμυστηρεύτηκε στον κύκλο της “Ποιος θα με απαλλάξει από αυτόν τον άνθρωπο!”. Εννοώντας φυσικά το Λαμπράκη.
Η επιθυμία της σύντομα πραγματοποιείται. Όπως αποκάλυψε η έρευνα των δημοσιογράφων Βούλτεψη, Μπέρτσου και Ρωμαίου, και η δίκη που ακολούθησε με ανακριτή τον μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Χρήστο Σαρτζετάκη, η υπόθεση Λαμπράκη δεν ήταν τροχαίο δυστύχημα ούτε μεμονωμένο περιστατικό. Ήταν ένα προσεχτικά ενορχηστρωμένο σχέδιο της ανώτατης διοίκησης χωροφυλακής Θεσσαλονίκης.
Καταδικάστηκαν σε φυλάκιση οι φυσικοί αυτουργοί Κοτζαμάνης και Εμμανουηλίδης και ως ηθικοί αυτουργοί κάποιοι αξιωματικοί του στρατού και της χωροφυλακής – οι τελευταίοι όμως λίγο αργότερα απαλλάχτηκαν. Η ανάμειξη του παλατιού και της CIA – η οποία χρησιμοποιούσε τότε τη χώρα μας ως “εργαστήρι” του Ψυχρού Πολέμου – παρότι προφανής, παραμένει επισήμως ανεπιβεβαίωτη και ατιμώρητη. Το ίδιο και η ανοχή, αν όχι συνενοχή του Καραμανλή, ο οποίος παραιτείται στις 11 Ιουνίου με την απορία «ποιος κυβερνά επιτέλους αυτό τον τόπο» και φεύγει για το Παρίσι, όπου θα παραμείνει μέχρι να τον καλέσουν να “σώσει” πάλι τη χώρα με τη Μεταπολίτευση.
Το 1969, ο Κώστας Γαβράς γυρίζει στην Αλγερία το “Ζ”, ίσως την καλύτερη πολιτική ταινία στην ιστορία του σινεμά, αναφερόμενη στην υπόθεση Λαμπράκη. “Ζ”, όπως “Ζει!”, η κραυγή που δονούσε τη φορτισμένη πολιτικά και συγκινησιακά ατμόσφαιρα στην κηδεία του μάρτυρα. Με λαμπρό καστ (Υβ Μοντάν, Ειρήνη Παπά, Ζαν Λουι Τρεντινιάν) και μουσική του Μίκη Θεοδωράκη. Φέτος, με την επέτειο των 40 χρόνων, η ταινία επανακυκλοφόρησε ψηφιακά επεξεργασμένη.
46 χρόνια μετά τη δολοφονία Λαμπράκη, σε συνθήκες διαφορετικές αλλά όχι χωρίς παραλληλισμούς, η μνήμη του σπουδαίου αγωνιστή της ειρήνης και της δημοκρατίας δεν κινδυνεύει από το παρακράτος και τους ξένους πράχτορες, αλλά από τη λήθη και την αδιαφορία της υποβαθμισμένης μεταπολιτευτικής πολιτικής κουλτούρας. Για κάποιους πάντως, πάντα και παντού θα
Ε Ι !
Σχετικοί σύνδεσμοι:
46 Χρόνια από τη δολοφονία Λαμπράκη (indy.gr)
Ζει! 46 χρόνια από τη δολοφονία του Λαμπράκη (Σαραντάκος)
Ποτέ την Κυριακή – Μπόστ και Λαμπράκης (Σαραντάκος)
Ένας τίγρης γράφει ιστορία (καλώδια)
Υλικό μνήμης και ιστορίας για τομν Γρηγόρη Λαμπράκη (Allu Fun Marx)
Υπόθεση Λαμπράκη: Μέρος Α’ (TVXS)
Υπόθεση Λαμπράκη: Μέρος Β’ (TVXS)
Ωραίο, απεσταγμένο κείμενο Τσαλ !
Όπως τα λές, απ’την αρχή, ως την κατακλείδα !
υγ
Τελικά σούμεινε το μαγαζί να το τρέχεις μόνος σου μου φαίνεται !
Γράφε τουλάχιστοντις υπερωρίες …
Ζει!!
Λαμπράκης, Πέτρουλας, Τεμπονέρας… Ακριβός ο φόρος του αίματος που πληρώσανε.
καλησπέρα σου Τσαλ: έτοιμος και καίριος ως συνήθως!
έχεις ένα χάρισμα λοιπόν, τα λές απλά και κατατοπιστικά – γεννημένος διαφωτιστής ε; 🙂
(αν μού επιτρέπεις πάντως, να πω ότι η ταινία κατά τη γνώμη μου δεν είναι η καλύτερη τού Γαβρά (ήταν άλλωστε αν δεν κάνω λάθος και πρωτόλεια) αλλά ήταν σίγουρα ε ξ α ι ρ ε τ ι κ ά σημαντική για την εποχή (για να μην πούμε πόσο α π ο τ ε λ ε σ μ α τ ι κ ή ήταν και πολιτικά) – και με π ο λ ύ καλές σκηνές – ήδη αυτή με το κυνηγητό μες στη στοά που έχει και το βίντεο είναι μία – νομίζω προσωπικά πως η πιο άρτια ταινία τού γαβρά είναι το missing) – τέρμα όμως τα αισθητικά!
τα έζησα μ’ έναν μυθικό απόηχο εγώ αυτά, αλλά με τον πιο έντονο τρόπο τα ζεις νομίζω όταν μιλάς με τους αριστερούς που ήταν φοιτητές εκείνη την εποχή, εκείνους που είδαν να γεννιούνται όλα τα επόμενα, και μαζί και οι «λαμπράκηδες»…κι ύστερα…αλλά ας τ’ αφήσουμε, μην μπλέξουμε μ’ άλλα παρακρατικά σκοτάδια και σκουπίδια σήμερα
merci εργατικό και ευσυνείδητο πουλάκι κ α ι για τις υπερωρίες (που λέει κι η L’ enfant)!
😀
@enfant
Έκανα μερικές διορθώσεις, ελπίζω να μην έχεις αλλάξει γνώμη 🙂
Πρόσθεσα και μερικούς λύγκες. Ο Σαραντάκος ιδιαίτερα έχει κάνει πολύ καλή δουλειά, έχει και πολλές σπάνιες φωτογραφίες και σκίτσα της εποχής.
Το μαγαζί εδώ και καιρό έχει γίνει ατομική επιχείρηση ένεκα της… κρίσης. Νομίζω είναι καιρός να απολύσω τα άλλα δύο… βαρίδια, στα πλαίσια των σχετικών ντιρεχτιβών Αλμούνια και Στρος-Καν.
@Ρενάτα
Και άλλοι πολλοί ,λιγότερο γνωστοί.
Τελευταίος ο Γρηγορόπουλος. Μπορεί να μην ήταν πολιτικός ούτε ακτιβιστής, αλλά ο θάνατος ενός νέου ανθρώπου από τα όπλα της γερασμένης εξουσίας είναι πάντα πολιτική δολοφονία.
@χάρη
Προσπαθώ απλά και κατατοπιστικά και φαίνεται ότι τα πάω καλά, στα σεμνά και ταπεινά δυσκολεύομαι! Γεννημένος καθόλου, διαμορφωμένος από τις κοινωνικές συνθήκες και το… ιστορικό προτσές. Διαφωτιστής είναι μεγάλη κουβέντα, αγκιτάτορας μόνο με φιλοδοξίες… ινστρούχτορα!
Είναι τόσο πολλές οι καλές ταινίες του Γαβρά που είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις. Σίγουρα το «Ζ» είναι περισσότερη φορτισμένη για μας τους Έλληνες. Αρτιστικά εγώ ξεχωρίζω την «Ομολογία» λίγο πάνω από τις άλλες. Πολύ καλός φυσικά και ο «Αγνοούμενος» και η «Κατάσταση Πολιορκίας». Ευχαριστη έκπληξη το «Τσεκούρι». Με απογοήτευσε λίγο το «Όνειρο στη δύση» αλλά κατανοητή η επιθυμία του σκηνοθέτη να δοκιμάσει κάτι διαφορετικό.
ΥΓ: Σας έβαλα έχταχτη δουλίτσα και για το σ/κ 🙂
Τσαλ,
Έχεις ένα τρόπο να με βάζεις να το ξαναδιαβάσω …
Λοιπόν: προσθήκες άριστες.
Η ασάφεια «Το έργο των φονιάδων θα ολοκληρωθεί
πέντε χρόνια μετά στα γραφεία της ΚΥΠ.»,
η οποία πολύ με προβλημάτισε, παραμένει
Όπως έχουμε πεί αλλού, οι απολύσεις φέρνουν τον εργοδότη σε δύσκολη θέση και τον κάνουν αντιπαθή.
Προτείνω λοιπόν να ονομάσεις τους εταίρους σου «συμβοηθούντα και μη αμοιβόμενα μέλη», οπότε ούτε
εισφορές, ούτε τίποτε.
Άσε που μπορείς να τους αφήνεις να σου δουλεύουν
όταν πάς για σιέστα.
Τέλος, εργασία το Σ/Κ εγώ δεν θα κάνω, άλλωστε στη
Χάρη τα έλεγες και ήσουν για πρώτη φορά πληθυντικός.
εύγε Τσαλ
και εγώ θεωρώ το «Ζ» την κορυφαία στιγμή του Γαβρά (νομίζω πήρε και 2 όσκαρ , ξενόγλωσσης ταινίας και μοντάζ, χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι)
τώρα που το σκέφτομαι και » Η ομολογία» είναι καλή ταινία (με Υβ Μοντάν πάλι).
Υ.Γ έχεις δίκιο το «φανατικά» έπρεπε να το βάλω σε εισαγωγικά.
@enfant
Ο Τσαρουχάς δέχτηκε κι αυτός επίθεση αλλά επέζησε, αν και τον χτυπούσαν ακόμα και μέσα στο ασθενοφόρο. Πέθανε το Μάη του 1968 μετά από βασανιστήρια στα κρατητήρια (το λέει και η παραπομπή του indy.gr).
Δεν ξέρω αν μπορεί να εφαρμοστεί η πρότασή σου για τους συμμετόχους, εγώ έχω σκεφτεί κάτι άλλο. Αποφάσεις θα παρθούν μετά τις εκλογές, για να γλιτώσουμε το… πολιτικό κόστος.
Η πρόταση για εθελοντική εργασία για το σ/κ δεν απευθυνόταν στη χάρη μόνο αλλά σε όλες (κατά τη μπαλόνιο γραμματική, όταν οι γυναίκες πλειοψηφούν). Όσες πιστές βολονταρίστριες (φτήνω στον κόρφο για μαοϊκά ζιζάνια) προσέλθετε.
@Τουρνέ στα νησιά
Δεν πιστεύω να το πήρες σοβαρά το «φανατικά» έτσι, μεταξύ μας δεν είναι απαραίτητη πολιτική ορθότητα 🙂
Έχεις δίκιο για τα 2 Όσκαρ του «Ζ», το μοντάζ δεν το θυμόμουν. Η ταινία ήταν υποψήφια για 3 ακόμα. Ανεξαρτήτως διακρίσεων ήταν πολύ σπουδαία ταινία.
http://www.imdb.com/title/tt0065234/awards
Τσαλ τελικά έχει δίκιο η L’ enfant για το ότι μάς βάζεις να σέ ξαναδιαβάζουμε…αλλά για καλό 🙂 Νά λοιπόν και μία (κατά τήν μπαλόνιο γραμματική με την οποία όπως καταλαβαίνεις συμφωνώ απολύτως) που θα δουλέψει σάββατο!
😦
Χρήσιμες λοιπόν οι προσθήκες (πρόσθεσε επιπλέον ότι ο «εθνάρχης» «την έκανε» αεροπορικώς με το όνομα Τριανταφυλλίδης – κάποιος κάποτε μού είπε ότι δεν ήταν ανύπαρκτο, αλλά το όνομα ενός συνεργάτη του)
😆
Για την γενική σου αξιολόγηση τών έργων τού Γαβρά μάλλον συμφωνώ, και επαυξάνω στην πραγματική έκπληξη και (θα πρόσθετα και) γενναιότητα τού «Τσεκουριού» (:αυτόν τον κανιβαλισμό για μια θέση εργασίας θα τον βρούμε σίγουρα μπροστά μας αν δεν αρχίσαμε ήδη…)
Και τέλος ξεχάσαμε όλοι να πούμε ότι το «Ζήτα» έγινε ταινία από το βιβλίο τού Βασιλικού – που όταν ξεκίνησε ήταν καλός συγγραφέας.
Το «Ζ» ως βιβλίο πρόλαβε να εκδοθεί ελάχιστα πριν γίνει η χούντα (από την Εστία, που είχαν εκδοθεί, σε πολύ καλαίσθητες εκδόσεις, και τ’ άλλα του βιβλία ώς τότε) – σαν μέθοδος πάτησε πάνω στο «Εν Ψυχρώ» τού Τρούμαν Καπότε (δεν νομίζω ότι τό’κρυψε αυτό ποτέ ο Βασιλικός – εξάλλου ήξερε καλά την αμερικάνικη ενδοχώρα και τού άρεσε) – η πολιτική του σημασία ήταν μεγαλύτερη από την λογοτεχνική του αξία ίσως – αλλά προσωπικά πιστεύω ότι είναι το τελευταίο βιβλίο τού Βασίλη Βασιλικού που ανήκει στην «πρώτη, καλή» περίοδό του – με την κορύφωση τής τριλογίας «Το Φύλλο, Το Πηγάδι, Τ’ Αγγέλιασμα», που είχαν προηγηθεί (επανεκδόθηκαν αν θυμάμαι καλά, πρόσφατα από άλλον εκδότη)
Ε, αρκετή δουλειά για το σάββατο ε;
🙂
ναι βρε συ γιαυτό έβαλα και τα εισαγωγικά 😉
@χάρη
Χαίρομαι που είστε… διαβαστερές! Η επανάληψη μήτηρ της μαθήσεως που λέγαν και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι (θα σε γελάσω τι θέση κατέλαβε στους 100 «μεγάλους» αυτός που το πε).
Σωστή η προσθήκη για τον Τριανταφυλλίδη, αλλά αν αναφέρουμε όλες τις λεπτομέρειες τις υπόθεσης θα πρέπει να γράψουμε βιβλίο! Για το βιβλίο του Βασιλικού ήταν ομολογουμένως σημαντικότερη παράλειψη η μη αναφορά του βιβλίου – γι’ αυτό έχουμε τους αναγνώστες/σχολιαστές άλλωστε! Δεν έχω εντρυφίσει στο Βασιλικό, μόνο το Φύλλο έχω διαβάσει από την ανθολογία του Ρένου Αποστολίδη. Άλλοι που έχουν διαβάσει περισσότερα μου έχουν μεταφέρει κριτικές παρόμοιες με τη δική σου.
Τον εργασιακό κανιβαλισμό του «Τσεκουριού» τον βλέπω κι εγώ να εκκολάπτεται σιγά σιγά. Παρόλο που δεν είμαι σε σούπερ ντούπερ ανταγωνιστικό εργασιακό περιβάλλον, βλέπω κάποιους «καλούς συναδέρφους» να αναλώνονται περισσότερο για να υποβαθμίσουν τη δουλειά του άλλου παρά να βελτιώσουν τη δική τους! Α ρε σταχανοβισμός που τους χρειάζεται!
Αυτά και για την Κυριακή λέω να σας δώσω… ρεπό 🙂
@περιοδεύοντα στα νησά
Είδες διαφορά που κάνουν τα άτιμα τα εισαγωγικά ε; 😉
Κατά σύμπτωση, στις 22 του Μάη του 1967, μας άφησε και ένας άλλος σπουδαίος αγωνιστής, μάλλον ξεχασμένος στις μέρες μας. Ο Νικηφόρος Μανδηλαράς, δικηγόρος από τη Νάξο, περισσότερο γνωστός ως συνήγορος υπεράσπισης στη δίκη του «ΑΣΠΙΔΑ». Ήταν από τα πρώτα θύματα του αντιδικτατορικού αγώνα, όταν το πτώμα του»εκβράστηκε»
(σύμφωνα με το ανακοινωθέν των επίορκων αρχών) στις ακτές της Ρόδου ενώ ο Μανδηλαράς προσπαθούσε να διαφύγει στην Κύπρο.
Μαθαίνοντας τον θάνατό σου
δεν μπόρεσα να κλάψω.
Στριφογύριζα στο κρεβάτι του νοσοκομείου.
Θυμόμουνα την τελευταία μας συνάντηση.
Δεν θα τολμήσουν, έλεγες.
Δεν έχουν άλλο δρόμο, σ’ απαντούσα.
Αυτός ο δρόμος θα ‘ναι ο τάφος τους,
φώναζες με πίστη.
Ναι, Νικηφόρε, θα ‘ναι ο τάφος τους.
Αυτή την υπόσχεση σου δίνουμε αντί για μνημόσυνο.
Του Αλέξανδρου Παναγούλη, για τον Νικηφόρο Μανδηλαρά.
Από το εξαιρετικό αφιέρωμα του blog «Α-Νάξιος»
http://a-naxios.blogspot.com/2009/05/42.html
μπράβο βρε Τσαλ! (κι έλεγα: να τον πω, να μην τον πω τώρα τον Μανδηλαρά – ειλικρινά, τον σκέφτηκα μόλις σε διάβασα, κι αυτόν και τον Κώστα Γεωργάκη, αλλά γι’ αυτόν τα’χουμε ξαναπει…)
φιλιά…
@χαρη
Να τα λες, δεν μπορώ να τα θυμάμαι όλα! Πέσανε πολλές επαίτιοι μαζεμένες. Δεν τον είχαν και μέσα στους… Μεγάλους Έλληνες να μας βοηθήσουν!
Αυτό έλειπε να τον είχαν!… (Και μια που το έθιξες να πω και κάτι που το σκεφτόμουνα μέρες: Το ότι βγήκε δεύτερος ο Παπανικολάου μετά τον ένδοξο και ανισόρροπο σφαγέα μας (ο οποίος σιγά μη δεν έβγαινε κιόλας πρώτος, με τόση εθνικοπαραφροσύνη που’χει πέσει ολόγυρα) αλλά το ότι βγήκε δεύτερος ο γιατρός, θα’πρεπε να το θεωρήσουμε πολύ ευχάριστο και αισιόδοξο αποτέλεσμα: Νίκησε και Πλάτωνες και Καραμανλήδες και Βενιζέλους και Κολοκοτρώνηδες (τηλεόραση δεν έχω, αλλά τα είδα!!) γυναικείο δάκτυλο βλέπω εγώ εδώ να σαρώνει την επικράτεια, ή δάκτυλο εγκράτειας αμφοτέρων τών gender (πού είσαι L’ enfant) – και λογικής)
Π ο λ ύ λυπηρή είδηση σήμερα ο θάνατος τού Μιχάλη Παπαγιαννάκη
(φαντάζομαι ότι ανασυντάσσεσαι…)
…
@χάρη
Για το Μεγαλέκο είναι μεγάλη κουβέντα. Σίγουρα τροφοδοτεί εθνικισμό μιας και οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν την ιστορία μονόπλευρα και με παρωπίδες. Δεν συμφωνώ όμως ούτε με την αφοριστική άποψη που τον περιγράφει ως παράφρονα μακελλάρη. Η πραγματικότητα νομίζω είναι κάπου στη μέση. Για τον Παπανικολάου ήταν σίγουρα δίκαιη θέση, αφού πρόσφερε στην ανθρωπότητα χωρίς να τη ζημιώσει (όπως οι πολιτικοί και οι στρατιωτικοί). Ο γυναικείος δάχτυλος προφανώς υπήρξε, και δεν το βρίσκω αρνητικό. Βλέπεις όμως τελικά πως μπαίνουμε κι εμείς στο τρυπάκη να ασχολούμαστε με τη γελοία αυτή διαδικασία. Έχει αφιερώσει σχετική ανάρτηση και ο Έλικας (Μεγάλοι Τσέλιγκες).
Ο Παπαγιαννάκης είναι πραγματικά μεγάλη απώλεια. Από τους πιο αξιόλογους, συμπαθείς και αξιοπρεπείς στο χώρο του. Κατά τραγική ειρωνία φεύγει λίγες μέρες πριν τις εκλογές ενός θεσμού που υπηρέτησε υποδειγματικά για πολλά χρόνια. Άλλη μια ένδειξη ότι… δεν υπάρχει θεός!
@χάρη 2
Επειδή δεν προκάναμε να γράψουμε κάτι για τον Παπαγιαννάκη, παραπέμπω στον Anemo
Ολόκληρο το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου εδώ
Όχι, δεν είναι όλοι ίδιοι!
[…] συνδέσμους για περισσότερες λεπτομέρειες. Στο ιστολόγιο Κελαϊδίσματα, υπάρχει επίσης ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στον μεγάλο […]
[…] συνδέσμους για περισσότερες λεπτομέρειες. Στο ιστολόγιο Κελαϊδίσματα, υπάρχει επίσης ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στον μεγάλο […]
[…] του ιστολογίου για τη πορεία ειρήνης του 1963. Τέλος, σημερινό αφιέρωμα από άλλο ιστολόγιο (που περιέχει και υλικό από τα παραπάνω, συνθεμένο σε […]
[…] σημερινό αφιέρωμα από άλλο ιστολόγιο (που περιέχει και υλικό από τα παραπάνω, συνθεμένο σε […]
[…] σημερινό αφιέρωμα από άλλο ιστολόγιο (που περιέχει και υλικό από τα παραπάνω, συνθεμένο σε […]