Βαρκαρόλα από τα «Παραμύθια του Χόφμαν»

Ο Τσαλ W Boυς βρήκε επιτέλους το χαμένο του μονάκριβο  αδελφό από διαφορετική μάνα και από άλλο πατέρα.  Λόγω του οικογενειακού μελοδράματος που παρακολουθούμε συγκινημένοι τις τελευταίες βραδινές ώρες όλοι στους δέκτες μας, το πρόγραμμα του σταθμού μεταβάλλεται εκτάκτως. Η προγραμματισμένη για απόψε όπερα  «Μποέμ» θα μεταδοθεί τελικώς σε λίγες μέρες, προκειμένου να την προστατευσουμε από τυχον μπαχαλοποιήση.

Το σμίξιμο της οικογένειας Αφοι Τσαλαπετεινοι A(νωριμος) Ε(ταιρία) προκαλεσε συγγνωστή αναταραχή στην τελευταία αναρτηση και η σύνταξη κρίνει σκόπιμο την αναδιάταξη του μενού ώστε να περιοριστούν τα  νέα (αναπόφευκτα) επεισόδια.  Η «Μποέμ» [που βρίσκεται στο συρτάρι του συκοφάγου (οι τελευταίες ματιές/διορθώσεις έμειναν)] θα αναρτηθει τις επόμενες μέρες, όταν θα έχουν ηρεμήσει (δεν ελπίζουμε) τα αιματα κι ενδεχομένως οι δυο Τσαλαπετεινοι έχουν πια βαρεθεί να ψάχνει ο ένας τον άλλον στα κλαδια αυτού του βλογ! Στο μεταξύ, επειδή η αναγκη για συναισθηματική εκτόνωση των δύο πτηνών θα συνεχιστεί,  η σύνταξη του πολιτιστικού ρεπορτάζ τούς παραχωρεί με μεγάλη χαρά μια  όπερα-κονσερβα που κρατούσε στη σαλαμούρα, και τους εύχεται καλό σμίξιμο και καλά κρασα… 😀  😀

Υ.Γ. Αγαπημένη μας Ρενάτα, την παραγγελιά σου θα την υπερασπιστώ με σθένος και δασύτριχο γραμμωμένο στήθος. Αυτήν εδω όμως, ας την κάνουμε λούνα παρκ! Σάββατο βράδυ είναι, δε βαριέσαι βρε αδελφέ…

avanti maestro!

Read Full Post »

«Γέλα Παλιάτσο» !

Οι «Παλιάτσοι» είναι ένα συγκλονιστικό ιταλικό έργο (γραμμένο στην εκπνοή του 19ου αιώνα, από τον Ruggero Leoncavallo (Ρουτζέρο Λεονκαβάλλο) για το πώς η αλήθεια μπερδεύεται με το ψέμα, κυρίως όμως για το πώς η αλήθεια μπερδεύεται με την πραγματικότητα! Η δραματουργική σύμβαση για να γίνει αυτό είναι στηριγμένη στη μηχανική του θέατρου εν θεάτρω.  Σαν δυο κουτιά που το ένα εμπεριέχει το άλλο, αλλά αδυνατούμε να εντοπίσουμε, να διαχωρίσουμε τα εσωτερικά  τοιχώματα από τα εξωτερικά. Η αδύναμία τού να είσαι και  θεατής και θέαμα, τα χάσματα της αυτοσυνειδησίας και της διαχείρησης των πραγμάτων, οι διάδοχες μάσκες ενός προσώπου,  είναι θέματα που πραγματευεται το σπουδαίο αυτό έργο.

Όχι, η αλήθεια κι η πραγματικότητα, αυτά τα δυο δεν είναι το ίδιο πράγμα. Κι αν –όπως θα μας δείξει λίγα χρόνια αργότερα ένας επίσης Ιταλός, ο Λουίτζι Πιραντέλο– εσείς αυτό πιστεύετε ,

ε, τότε «έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε«….

Τέλος, (από εγκυκλοπαιδική καθαρά διαστροφή) να πούμε πως με τους Παλιάτσους του Λεονκαβάλλο και την Καβαλλερία Ρουστικάνα (Αγροτική Υποσσυνη) του Πιέτρο Μασκάνι έμφανίζεται στην όπερα ο βερισμός [από το vero=αλήθεια, στα ιταλικά], δηλαδή η νατουραλιστική αλλά και μελοδραματική απεικόνηση της ζωής των καθημερινών απλών ανθρώπων. Το ρέυμα θα διαπεράσει τη λογοτεχνία και θα φτάσει και στην όπερα, προερχόμενο από τη Γαλλία του νατουραλισμου  (με το Εμίλ Ζολα, τον πιο χαρακτηριστικό εκπρόσωπο).

Η πλοκή εν ολίγοις:

Σε ένα χωριό της Καλαβρίας καταφτάνει ο περιοδεύων θίασος του Κάνιο, για να δώσει μια παράσταση, μια κωμωδία, βασισμένη στο λαϊκό ιταλικό θέατρο. Η κομέντια ντελ άρτε, με όλες τις γνωστές φιγούρες της, τον Αρλεκίνο, την Κολομπίνα και τον Παλιάτσο, δίνει την πλοκή στο έργο με τις γκάφες, τους καυγάδες και τους έρωτες αυτών των λαϊκών ηρώων. Ο θιασάρχης Κάνιο, ένας σκληρός, βίαιος, ζηλιάρης σύζυγος, θα διαπιστώσει, λίγο πριν από την έναρξη της παράστασης, πως η κατα πολύ νεώτερη κι όμορφη γυναίκα του τον απατά. Ο νους του θολώνει, τα συναισθήματά του θα διαβούν όλο το φάσμα της ζήλιας (οργή, ανασφάλεια, μίσος, κτητικότητα), είναι έτοιμος να ακυρώσει την παράσταση, αλλά συγκρατείται επειδή (όπως τραγουδά στην άρια «Vesti la giubba«) «ο κόσμος πληρώνει και θέλει να γελάσει«. Κυρίως όμως  τρέφεται από την ελπίδα πως στην παράσταση θα έλθει να την παρακολουθήσει κι ο αντεράστής του, κι έτσι θα βρει τρόπο να πάρει το αίμα του πίσω.

Read Full Post »

Το Eλιξίριο του ‘Ερωτα!

Η βδομάδα που πέρασε ήταν μια εβδομάδα έντασης. Προκειμένου να παραδοθούμε σε  ένα χαλαρωτικό Σ/Κ, τα Κελαηδίσματα -για να δικαιώσουν και τον τίτλο τους, όχι τίποτε άλλο- σας προτείνουν μια άρια από μια όπερα του Donizetti, που πολύ αγαπούν. Ελπίζω να σας αρέσει κι αν είναι (προσοχή! απειλή εν όψει!) θα επιστρέψουμε με νέα πρόταση την άλλη Παρασκευή.

Η ανάρτηση αυτή είναι αφιερωμένη σε δυο καλούς φίλους του διαδικτύου: Την Кроткая (με την εκπληκτική ενέργεια -πώς τα προλαβαίνεις όλα;- και τη λάμψη της γραφίδας της) και τον Belbo (με τις επιλεκτικές και εκλεκτές προτάσεις για το ευ ζην μας -χρήμα που θα βρούμε γι αυτά, φίλε μου;). Τους ευχαριστώ για τα ιστολόγιά τους.

Σχετικά με την άρια τώρα:

Ο Donizetti, λένε, έγραψε το «Ελιξίριο του Έρωτα» μέσα σε δυο εβδομάδες, ! Η αλήθεια βέβαια είναι ότι μάλλον του πήρε περίπου ενάμισι μήνα,  ο χρόνος ωστόσο παραμένει σύντομος και, αν πιστέψουμε τους μελετητές του έργου του, πιο γρήγορος από ο,τι χρειάστηκε για να του έχουν έτοιμο το λιμπρέτο.  Κάποιο λοιπόν …»ελιξίριο δημιουργικότητας» φαίνεται να οδήγησε στο «Ελιξίριο του έρωτα«, αν και μόνο το γεγονός πως το έγραψε στα τριάντα τέσσερα του χρόνια εξηγεί πολλά. Το έργο έχει κωμικό χαρακτήρα και σχολιάζει την ευπείθεια κι την ευήθεια που γεννά ο έρωτας (καλά, μην τρελαινόμαστε κιόλας, τα ίδια έχουμε δει και στο….χρηματιστήριο. ελπίζω να μην  το κάνουν όπερα, αρκεί που είναι …οπερέτα )!

Το έργο με λίγα λόγια (αν κι όσοι με ξέρουν, γνωρίζουν πως κανένα «ελιξίριο» στον κόσμο δε θα με κάνει να λέω λίγα λόγια…) :

O Nemorino,  ένας φτωχός κι αγαθός χωρικός, είναι κρυφά ερωτευμένος με την όμορφη κι απόμακρη Adina. Ο αντίζηλος του, ο  εγωκεντρικός Λοχίας  Belcore, κάνει δημόσια πρόταση γάμου στην Adina, γεγονός που ρίχνει στην απελπισία τον Nemorino. Έτσι, στην προσπάθειά του για επείγουσα λύση, στρέφεται σε έναν κατεργάρη πλανόδιο πραματευτή, τον Dulcamara (τον επονομαζόμενο και Dr Encyclopedia!), ο οποίος τον πείθει πανεύκολα πως αυτό που ζητά βρίσκεται σε ένα μικρό μπουκαλάκι, που περιέχει το Ελιξίριο του Έρωτα. Όποιος το πιει αποκτά ακατανίκητη ερωτική λάμψη. Ο ερωτοψημένος Νemorino το αγοράζει, αγνοώντας πως στο μπουκαλάκι μέσα δεν υπάρχει τίποτε άλλο από …κρασάκι του θεού! Παράλληλα, ο Dulcamara φροντίζει να ενημερώσει τον «αναπτερωμένο» πελάτη του πως το Ελιξίριο θέλει περίπου ένα εικοστετράωρο για να επιδράσει!
Ο Nemorino το πίνει διψασμένος και νιώθει αμέσως την ευεργετική επίδραση! Παίρνει θάρρος κι εκδηλώνεται επιτέλους στην Adina, η οποία όμως δεν ανταποκρίνεται. Ο Nemorino δεν χάνει το θάρρος του, αποδίδει την απαθή συμπεριφορά της νέας στο ότι το εικοσιτετράωρο δεν έχει παρέλθει κι άρα το ελιξίριο δεν εχει δράσει ακόμα. Βαθιά πεπεισμένος γι αυτό, αρχίζει δήθεν να την αγνοεί επιδεικτικά… Η Adina για να του ξεπληρώσει τη συμπεριφορά αυτή ανακοινώνει το γάμο της με το Λοχία κι ο Nemorino …πανικοβάλλεται! Στρέφεται ξανά προς τον αγύρτη πραματευτή για μεγαλύτερη ποσότητα ελιξιρίου, αλλά ….δεν έχει λεφτά για να αγοράσει. Από τη δύσκολη θέση θα τον βγάλει ο πονηρός αντίζηλος του! Του προτείνει να καταταγεί στο στρατό κι έτσι να αναποκτήσει χρήματα, βγάζοντας τον με αυτόν τον τρόπο από τη μέση… Ο Nemorino απελπισμένος δέχεται, υπογράφει το χαρτί κατάταξης και με τα πρώτα λεφτά πηγαίνει στον πραματευτή για το πολύτιμο μπουκαλάκι κι εκείνος του πουλά μαγαλύτερη δόση κρασιού.
Στο μεταξύ, οι γυναίκες του χωριού μαθαίνουν από κουτσομπολιά πως ο Nemorino πρόκειται σύντομα να κληρονομήσει ένα θείο του. Αμέσως αρχίζουν να τον περιτριγυρίζουν και να  τον καλοβλέπουν , ενώ ο αγαθιάρης πιστεύει πως επιτέλους το ελιξίριο …έδρασε! Το ηθικό του αναπτερώνεται άλλη μια φορά. Η Αdina παρατηρώντας αυτήν τη μεταστροφή ρωτά τον πλανόδιο έμπορο αν γνωρίζει το λόγο αυτή της αλλαγής κι εκείνος, αγνοώντας πως μπροστά του έχει την πέτρα του σκανδάλου, της εξηγεί γελώντας τα πάντα σχετικά με το ελιξίριο, τον έρωτα και το στρατό. Αυτό αγγίζει τη μέχρι τότε σκληρή καρδιά της, αναγνωρίζοντας στον Nemorino γνήσια αισθήματα. Τελικά αποφασίζει να ανταποκριθεί στον έρωτά του και να απορρίψει τον φανφαρόνο Λοχία.

Η άρια «Una furtiva lagrima» (ένα κρυφό δάκρυ) τραγουδιέται από τον Nemorino όταν, έχοντας πιει το δήθεν ελιξίριο και υποκρινόμενος τον αδιάφορο μπροστά στην εκνευρισμένη γι αυτό Adina (κι αφού οι κοπέλες του χωριού αρχίζουν να τον καλοβλέπουν λόγω της θρυλούμενης κληρονομιάς) αυτός νομίζει πως είδε ένα κρυφό δάκρυ στα μάτια της αγαπημένης του λόγω της στάσης του, απόδειξη άρα πως τον αγαπά ανομολόγητα…

Η εκδοχή που προτιμώ (κι άρα προτείνω, με ρώτησαν-δεν με ρώτησαν) είναι εκείνη του Pavarotti. Πλήρης κύριος των εκφραστικών του μέσων, σαφώς στην πιο λυρική του ερμηνεία στο κομματι  (από όσες έχω κατα νου), καθόλου θεατρικός [όπως π.χ. ο Juan Diego Florez –βλ. εδώ ] κι άρα βαθιά κι άμεσα υποβλητικός.

Παρακάτω το λιμπρέτο:

Una furtiva lagrima/ Ένα κλεφτό δάκρυ
negli occhi suoi spuntò…/ στα μάτια της ανάβλυσε...
Quelle festose giovani/ Eκείνες τι ς χαρούμενες κοπελιές
invidiar sembrò…/ φάνηκε να ζηλεύει…
Che più cercando io vo?/ Τι παραπάνω θέλω εγώ να γυρέψω;
M’ama, lo vedo./ Μ’ αγαπά, το βλέπω.

Un solo istante i palpiti/ Μια μόνο στιγμή τους παλμούς
del suo bel cor sentir!./ απ’την γλυκιά καρδιά της ν’ ακούσω!..
Co’ suoi sospir confondere/ Με τους αναστεναγμούς της ν’ ενώσω
per poco i miei sospir!…/ για λίγο τους δικούς μου αναστεναγμούς!…
Cielo, si può morir;/ Ουρανέ, ναι μπορώ να πεθάνω.
Di più non chiedo/ Τίποτα παραπάνω δε ζητώ.

Read Full Post »