Feeds:
Δημοσιεύσεις
Σχόλια

Archive for the ‘ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ’ Category

Δεν συνηθίζω να κάνω «προσωπικές» αναρτήσεις. Πάντοτε έβλεπα το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σαν χρήσιμα εργαλεία για να γνωρίσεις καινούρια πράγματα, να μάθεις, να ανταλλάξεις απόψεις και ιδέες με άλλους ανθρώπους. Δεν εξοικειώθηκα ποτέ με την χρήση των μέσων αυτών, ιδιαίτερα των blogs, ως ψηφιακών ανοιχτών ημερολογίων, εξέλιξη του «αγαπητό μου ημερολόγιο» που κάποιοι – κυρίως κάποιες – από μας πρόλαβαν να γνωρίσουν στα εφηβικά τους χρόνια. Δεν κατακρίνω τη χρήση των μέσων με τέτοιο σκοπό, ωστόσο θεωρώ ότι δεν ταιριάζει με τη δική μου ιδιοσυγκρασία. Γι’ αυτό, η δική μου συμβολή σ’ αυτό το ιστολόγιο, που ξεκίνησε ως τριμερές και αργότερα έγινε ουσιαστικά ατομικό, ήταν κυρίως με αφιερώματα σε πρόσωπα και γεγονότα, κατάθεση και σχολιασμό πολιτικών απόψεων και κάποιες ερασιτεχνικές συγγραφικές απόπειρες. Κατ’ εξαίρεση σήμερα, και ίσως για τελευταία φορά, η αφορμή είναι κάτι προσωπικό.

Πριν λίγες ώρες πληροφορήθηκα ότι πέτυχα στις εξετάσεις για το δίπλωμα C2 των ισπανικών, παλιότερα Superior και αντίστοιχο του αγγλικού Proficiency. Το ανώτερο δίπλωμα ισπανικών ως ξένη γλώσσα, που μεταξύ άλλων δίνει επάρκεια διδασκαλίας της ισπανικής γλώσσας στην Ελλάδα (εκτός δημοσίου τομέα), στην Ευρωπαϊκή Ένωση και υποθέτω και στις περισσότερες χώρες του κόσμου.

(περισσότερα…)

Read Full Post »

Μια από τις τελευταίες αδημοσίευτες συνεντεύξεις (από το Δεκέμβριο του 2011) του πρόσφατα εκλιπόντα Κάρλος Φουέντες κυκλοφόρησε από το μεξικάνικο CNN. O διάσημος συγγραφέας είχε πει ότι στα 83 του δεν ένιωθε ότι του έμενε κάτι να κάνει για να ολοκληρώσει την καριέρα του, αλλά παρόλα αυτά προσπαθούσε να εκμεταλλευτεί στο μέγιστο τις μέρες του. Με αξιοσημείωτη αυτοπειθαρχία αφιέρωνε 4 ώρες κάθε πρωί για να γράφει, γιατί σύμφωνα με τα δικά του λόγια, το γράψιμο τον έκανε τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο γιατί αυτός ήταν ο λόγος της ύπαρξής του. Σχετικά με την αξία της γλώσσας, είπε ότι «Αν δεν ξέρουμε να μιλήσουμε, δεν ξέρουμε ούτε να πράξουμε ούτε να αγαπήσουμε».

 «Ξέρω ότι υπάρχει μόνο μια ζωή, μετρημένα χρόνια, γι’ αυτό προσπαθώ να εκμεταλλευτώ τον χρόνο που έχω, μου κοστίζει πολύ να τον σπαταλώ. Έχω γνωρίσει πάρα πολλούς «συγγραφείς», εντός εισαγωγικών, Μεξικάνους και από άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, που πίστευαν ότι το να κάθεσαι σε μια καφετέρια και να μιλάς για λογοτεχνία ήταν σαν να κάνεις λογοτεχνία. Όχι, η λογοτεχνία απαιτεί πειθαρχία, απαιτεί ένα ωράριο, απαιτεί να κάθεσαι να κάνεις πράγματα.»

 Ο Φουέντες ξεκινούσε την ημέρα του ετοιμάζοντας ο ίδιος το πρωινό του, έκανε μπάνιο και συνέχιζε γράφοντας από τις 8 το πρωί έως τις 12, ένα πρόγραμμα που δεν εύρισκε κουραστικό αλλά του έδινε μεγάλη ευχαρίστηση.

«Είμαι κύριος του κόσμου, έτσι ακριβώς. Δημιουργώ ένα σύμπαν που μπορεί να είναι καλό ή κακό, (αλλά) με ικανοποιεί σαν έκφραση και αυτό θα κάνω μέχρι την τελευταία ημέρα της ζωής μου.»

Ο κάτοχος του Βραβείου Θερβάντες (1987) και συγγραφέας των βιβλίων Ο Θάνατος του Αρτέμιο Κρους, Τα χρόνια με την Λάουρα Ντίας, ο Γέρο Γκρίνγκο και πολλά άλλα πέθανε την προηγούμενη Τρίτη στην Πόλη του Μεξικού. Τα τελευταία δημοσιευμένα βιβλία του ήταν η συλλογή διηγημάτων Καρολίνα Γκράου (2010) και το δοκίμιο Το μεγάλο λατινοαμερικάνικο μυθιστόρημα.

Έγραφε με το χέρι γιατί τα «μηχανήματα», όπως η γραφομηχανή ή ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, του έπαιρναν χρόνο και την ευαισθησία την στιγμή της δημιουργίας.

«Έχω την συνήθεια του Θερβάντες να γράφω με το χέρι. Δεν ξέρω να χρησιμοποιήσω κανένα μηχάνημα, χάνω πολύ χρόνο διορθώνοντας, μου διαφεύγουν ή μπερδεύονται πράγματα, είναι ενοχλητικό… Όχι, εγώ γράφω με το χέρι, με πένα, πάνω σε σημειωματάρια. Μετά, έχω ανθρώπους που με βοηθούν, δαχτυλογραφούν τα γραπτά και τα δίνουν για εκτύπωση, αλλά εγώ δεν ξέρω να γράψω με άλλο τρόπο παρά με πένα πάνω σε χαρτί, και με τρόπο αισθησιακό, άμεσο, «ευωδιαστό» που δεν μου προσφέρει κανένα άλλο μέσο.»

Πρέσβης στη Γαλλία την δεκαετία του ‘70, επικριτικός απέναντι στους σημερινούς υποψηφίους για την προεδρία στο Μεξικό και θεωρούμενος ένας από τους πιο φιλόδοξους λατινοαμερικάνους συγγραφείς, ο Κάρλος Φουέντες υποστήριζε ότι η κοινωνική αποστολή της λογοτεχνίας και των συγγραφέων είναι να διατηρούν την γλώσσα.

«Κατά βάθος, σε τι εξυπηρετεί η λογοτεχνία; Η απάντηση είναι για να διατηρεί την γλώσσα, να δίνει ζωή στο γλωσσικό ιδίωμα, έτσι ώστε αυτό να μη χάνεται, αυτό είναι για μένα το σημοντικότερο γιατί από τη στιγμή που δεν ξέρουμε να μιλήσουμε, ούτε ξέρουμε να πράξουμε, ούτε να αγαπήσουμε, ούτε να κάνουμε πολιτική, ούτε τίποτα.»

«Επομένως είναι μια πρωταρχική λειτουργία, που κάποιες φορές φαίνεται οκνηρή, απόμακρη, αλλά σας διαβεβαιώνω ως συγγραφέας, ότι κάθε πρωί σηκώνομαι και λέω: Αυτά που γράφω είναι ο σκοπός της ύπαρξής μου. Και ο σκοπός της ύπαρξής μου είναι να διατηρώ την γλώσσα και η γλώσσα είναι προσωπική, δική μου, φαντασιακή, αλλά τη στιγμή που την δημοσιεύω γίνεται γλώσσα δημόσια, και μ’ αυτό τον τρόπο συνεισφέρουμε στην κοινωνία.»

Πηγή: Cubadebate

Read Full Post »

Αβάνα, 1961. Ενώ η γυναίκα του Λάουρα, η οικογένειά του και οι περισσότεροι άνθρωποι της τάξης του έχουν εγκαταλείψει ή ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν το νησί μετά το θρίαμβο της Επανάστασης, ο Σέρχιο (Sergio Corrieri) παραμένει. Περισσότερο από προσωπικό καπρίτσιο και αδιαφορία για την πολιτική παρά λόγω ταύτισης με το νέο καθεστώς. Πρώην εύπορος αστός με καλλιτεχνικές ανησυχίες, δεν έχει πολλά πράγματα να κάνει σε μια χώρα που μέσα σε λίγους μήνες έχουν αλλάξει πολλά, αλλά επίσης πολλά έχουν μείνει τα ίδια.

Περιδιαβαίνει τους δρόμους της πόλης και προσέχει πράγματα που δεν του έκαναν εντύπωση πριν. Η καταστροφή του EL Encanto θεωρεί ότι έχει σβήσει την παλιά λάμψη της πόλης (από Παρίσι της Καραϊβικής έχει γίνει… Τεγκουσιγκάλπα της Καραϊβικής). Έχει αφαιρεθεί ο αμερικάνικος αετός στο λιμάνι και περιμένουν ένα περιστέρι του Πικάσο για να το βάλουν στη θέση του. Οι γυναίκες στην Κούβα σε κοιτάνε έντονα. Ίσως μόνο οι Ιταλίδες κοιτάνε παρόμοια. Οι λαϊκοί άνθρωποι είναι πάντα εύθυμοι και χαμογελαστοί, παρά τις δυσκολίες της ζωής. Χρησιμοποιούν το ταλέντο τους για να προσαρμοστούν στη στιγμή, δεν μπορούν να συσσωρεύσουν  εμπειρία. Έχουν ανάγκη κάποιον να σκέφτεται γι’ αυτούς (εδώ ο σκηνοθέτης έξυπνα παρεμβάλει ένα πορτρέτο του Φιντέλ στον δρόμο). Σημάδια και μνήμες υπανάπτυξης.

Για να δώσει λίγο ενδιαφέρον στη ζωή του, Ο Σέρχιο μπλέκεται σε μια ερωτική περιπέτεια με την Ελένα (Daisy Granados), μια νεαρή κοπέλα εξαιρετικής ομορφιάς. Αν και πλησιάζει τα 40 παραμένει γόης. Φιλοδοξεί με τη νέα του κατάκτηση να καλύψει το κενό της Λάουρα. Η Ελένα όμως δεν έχει την αντίστοιχη παιδεία. Δεν την ενδιαφέρουν οι κύκλοι των διανοούμενων, οι καλλιτεχνικές εκδηλώσεις και το σπίτι του Χέμινγουεϊ. Επιπλέον είναι ανήλικη. Οι οικογένειά της κάνει μήνυση στον ώριμο δον Ζουάν για αποπλάνηση ανηλίκου και βιασμό, για να τον πιέσει να την παντρευτεί. Ο Σέρχιο αθωώνεται στη δίκη αλλά στο τέλος δεν είναι σίγουρος ποιος είναι ο αθώος και πιο ο ένοχος. Μνήμες Υπανάπτυξης.

Μέσα σ’ αυτή την βιωματική ιστορία παρεμβάλλονται στιγμιότυπα της σύγχρονης Κουβανικής ιστορίας: Αποσπάσματα από λόγους του Φιντέλ, το κατεστραμμένο El Encanto, η έκρηξη στο πλοίο La Coubre, οι αιχμάλωτοι εισβολείς του Κόλπου των Χοίρων, ο Κένεντι να μιλάει για την Κρίση των Πυραύλων. Τον καλλιεργημένο αστό καταδιώκουν σαν Ερινύες μνήμες υπανάπτυξης. Αυτή είναι η δική του οπτική. Η άλλη είναι αυτή του θεατή, που βλέπει ένα άνθρωπο που έχει βαρεθεί να ζει παρασιτικά, και αν και είναι αρκετά έντιμος για να κάνει την αυτοκριτική του, δεν έχει αποβάλει τις αποικιακές προκαταλήψεις περί κατωτερότητας των χωρικών, των εργατών, των μαύρων, των γυναικών. Μνήμες υπανάπτυξης.

Οι Μνήμες Υπανάπτυξης (1968) είναι η πέμπτη και ίσως πιο γνωστή ταινία μεγάλου μήκους  του Tomás Gutiérrez Alea (1928 – 1996), του σκηνοθέτη που έβαλε τις βάσεις του κουβανικού σινεμά – οι προεπαναστατικές παραγωγικές ήταν ουσιαστικά χολυγουντιανής προέλευσης – και μαζί με τον Αλφρέδο Γκεβάρα έφτιαξαν το Κουβανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (ICAIC). Με εμφανείς επιρροές από την ιταλική σχολή, ο Titón (όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του) έκανε το κουβανικό σινεμά γνωστό και διεθνώς, με εμβληματικές ταινίες όπως La Muerte de un Burocrata (Ο θάνατος ενός γραφειοκράτη, 1966), La Última Cena (Ο τελευταίος δείπνος, 1976) και από τις πιο πρόσφατες η τολμηρή Fresa y Chocolate (Φράουλα και Σοκολάτα, 1993). Πιστός στην Επανάσταση, δεν δίστασε παράλληλα να εισάγει καινοτομίες στην τέχνη του και να συμπεριλάβει την διάσταση της κριτικής στο φακό του, ανοίγοντας το δρόμο για νεότερους σημαντικούς δημιουργούς.

Υπάρχει διαθέσιμη στο διαδίκτυο ολόκληρη την ταινία (με αγγλικούς υπότιτλους).

Read Full Post »

To 1998, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 10 χρόνων στη φυλακή των 5 Κουβανών πατριώτων που καταδικάστηκαν στο Μαϊάμι επειδή υπεράσπιζαν της ακεραιότητα την χώρας τους, ο José Antonio Rodríguez, πιο γνωστός ως Fuster, ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Κουβανούς καλλιτέχνες, παρουσίασε ένα γλυπτό μνημείο προς τιμήν τους. Το έργο δεσπόζει σαν κραυγή διαμαρτυρίας απέναντι στην ιμπεριαλιστική απάτη.

Το γλυπτό κοσμεί την Jaimanitas, προάστιο δυτικά της Αβάνας, τόπο κατοικίας και δουλειάς του καλλιτέχνη, ο οποίος το έχει μετατρέψει σε μια μεγάλη έκθεση για όσους συχνάζουν στην περιοχή. Σε αυτή την περίπτωση ένας φόρος τιμής στους πέντε Κουβανούς που φυλακίστηκαν για το «αδίκημα» της μάχης κατά της τρομοκρατίας. (περισσότερα…)

Read Full Post »

Older Posts »